Ze wiebelt met haar tenen, wrikt met haar voeten. Het kraakt en schuurt, minutenlang. Maar het lukt! Golda, de kaasboerin laat haar klompen achter zich en gaat op in het mooie Gouda. 

Boerin op Sokken, deel 18 | Geschiedenis vóór vernieuwing

Met engelengeduld schraapt een jonge vrouw puntje voor puntje de modder van het houten beslag. Ze heeft duidelijk maar één ding voor ogen: het blootleggen van het kistje, waarin eeuwen geleden een kindje is begraven.

Hoe lang zou deze dame al op haar knieën in de greppel zitten?, vraagt Golda zich af. Ze staat langs de zijlijn toe te kijken en houdt haar adem in. Bizar, denkt ze, hoe vernieuwing op deze plek de geschiedenis tegemoet komt. De nieuwe leidingen, die rondom de Sint Jan worden gelegd, geven archeologen de kans om opgravingen te doen op het kerkhofje dat hier waarschijnlijk in de 17^e en 18^e eeuw dienst deed. Links van Golda zuigt de graafmachine zand op, rechts wachten nieuwe kabels op hun plek onder de straatstenen. Daartussen in staat een witte tent, waaronder archeologen het kloppend hart zijn. Eén van hen is Marcel, van archeologievereniging Golda.

“Hé, daar heb je onze naamgenoot”, lacht hij, en stapt uit de glibberige greppel.
“Wat een kliederboel, zeg”, antwoordt Golda oneerbiedig.
“Gelukkig maar! Dankzij de vochtige grond is het hout van de kistjes in goede staat gebleven. Kijk, we hebben de muur van het kerkhof blootgelegd. Het deel waar we mogen onderzoeken beperkt zich tot deze greppel, en juist hier liggen vooral kinderen begraven”, legt hij uit. ‘De mooiste vondst ligt trouwens achter je!’
Golda draait zich iets te abrupt om, waardoor ze bijna in de kruiwagen kukelt, bovenop het gevonden voorwerp. Marcel grijpt haar net op tijd vast. Ondertussen roept hij naar een van de leidingleggers dat hij bijna op een schedel staat. Zo voorkomt hij twee rampen in één klap.

In de kruiwagen ligt een deel van een grafsteen die als fundering voor de kerkhofmuur is gebruikt. Nog duidelijk zichtbaar is het familiewapen en de tekst: ‘Jan, 31 augustus 1549’.
Je ziet het aan alles. Marcel kan niet wachten op het verhaal achter Jan. De tent schuift een stukje naar links, naar nog onontgonnen gebied. De greppel lonkt.
Golda snapt het. Om te weten waar je staat, moet je je geschiedenis kennen.

– Caroline Wammes