Gouda – Achter de mooie, klassieke rij woningen aan de Fluwelensingel ligt al lange tijd een goed bewaard geheim. Ruim vijftien jaar geleden werden grootse plannen gemaakt om hier een supermarkt te bouwen. Dat liep iets anders: anno 2021 ligt er nog altijd een gapend gat. Recent deed de Raad van State uitspraak dat de supermarkt er toch mag komen.

Stichting Lokale Verbinding onderzocht de zaak en vroeg zich af: waarom moet hier eigenlijk perse een supermarkt komen? Deze week in het vierde en laatste deel: hoe de gemeente zich een hoek in verfde.

‘De Blekerssingel-Fluwelensingel zijn historische binnenstadsingels waar meer ruimte nodig is voor wandelen, fietsen en verblijven, met minder autoverkeer en lagere snelheden. Zo wordt het geen barrière maar een verbinding tussen de binnenstad en de andere wijken in Gouda’.

Bij deze tekst uit het Verkeerscirculatieplan (Verkeersplan) staat een plaatje van een gezellige, met klinkers bestraatte Fluwelensingel. Fietsers rijden er naast elkaar, aan de singel loopt een flanerend paartje en een bus doorkruist het gezelschap. Dit is hoe volgens de gemeente Gouda hoe de autoluwe Fluwelensingel er in 2025 uit gaat zien. Niet te zien is dat er buiten beeld een nieuwe supermarkt verrijst. Hiermee dreigt de belofte van een rustige singel bij voorbaat verloren te gaan, denken aanwonenden: ‘Het gaat volstrekt tegen het Collegebeleid in’.

Strijdende belangen
Het zaadje voor de autoluwe Fluwelensingel werd in 2017 geplant in het Mobiliteitsplan. Hierin schetste de gemeente dat er in 2025 nog slechts 4.000 auto’s zouden rijden. Hoe dit er in de praktijk uit moest zien bleek twee jaar later in het eerste Verkeerscirculatieplan (VCP). De bedoeling van de gemeente was om de Fluwelensingel af te sluiten voor doorgaand verkeer. Dit zou het aantal auto’s zelfs terugbrengen tot dagelijks 2.500 voertuigen. Genoeg voor een heel andere beleving van de Fluwelensingel. Alleen haalde het plan het niet.

Al snel bleken de singels het middelpunt te zijn van een belangenstrijd. Aan de ene kant waren er de ondernemers uit de binnenstad, die bereikbaar wilden blijven voor bezoekers van buiten de stad. Zij vonden de Gouwenaars aan hun zijde die er niks in zagen om met de auto via omslachtige omrijdroutes te rijden. Aan de andere kant stonden de gemeente, aanwonenden en andere sympathisanten, die de singel het liefst als een autoluwe verblijfszone zagen.

Verplichtingen
Dat wethouder Niezen het VCP terug moest nemen stelde haar wel voor een uitdaging. Het College kon niet terug naar vóór het Mobiliteitsplan, het aantal auto’s op de singels moest nu omlaag. Tegelijk was er een andere verplichting, die een voorganger had gemaakt: De exploitatieovereenkomst uit 2011 met ontwikkelaar Timpaan. Hierin was beloofd dat de ontwikkelaar een grote supermarkt mocht bouwen naast Klein Amerika. Aanwonenden klapperden met hun oren toen ze dit hoorden; minder auto’s beloven, maar wel een grote supermarkt bouwen, dat was toch tegenstrijdig?

Zij begonnen hierop een rechtszaak, met als hoofdargument dat Gouda zich niet aan het eigen Mobiliteitsplan houdt. De Raad van State vroeg de gemeente vervolgens om beter te onderbouwen dat dit wel zo is.

De hoge hoed
In de onderbouwing door verkeersbureau Goudappel Coffeng, in handen van deze krant, is te lezen dat er eigenlijk maximaal 8.000 voertuigen (per dag) toelaatbaar zijn op de Fluwelensingel. Volgens het verkeersbureau stond dit al in het Mobiliteitsplan. Bij naslag blijkt dit getal onvindbaar. Wel vinden we een tabel waarin voor de Fluwelensingel in 2025 zonder ingrepen 7.500 voertuigen zijn berekend. Met de verplichting dit aantal met 20%+ te verminderen, tot maximaal 6.000 voertuigen.

Opmerkelijk genoeg lijkt het College met het nieuwe getal de gemeenteraad te passeren. Zij stemde in 2017 immers nog in met maximaal 6.000 voertuigen per dag. Aanwonenden schrijven in een reactie aan de Raad van State: ‘8.000 is een zelf ingevoerd streefgetal. Niemand heeft dit goedgekeurd. Sterker: het gaat volstrekt in tegen het collegebeleid en door de gemeenteraad goedgekeurde cijfers’. Ondanks het bezwaar ging de Raad van State mee in onderbouwing van het verkeersbureau.

Artikel gaat verder na de foto

2025
Om een beeld te krijgen van de nieuwe situatie keken wij naar de autoluwe singel die de gemeente Gouda als voorbeeld noemt, de Maliebaan in Utrecht. Deze singelstraat werd in 2016 op dezelfde manier opnieuw ingericht, met meer ruimte voor fietsers en wandelaars. Uit een artikel van lokale krant ‘de Nieuwe Utrechtse Krant’ (de Nuk) blijkt dat hier al flinke zorgen rezen over de veiligheid. De gemeente stelde weliswaar een vermindering van het aantal auto’s vast en een lagere gemiddelde snelheid. Omwonenden vinden dat de onveiligheid met de nieuwe inrichting ook is toegenomen. ‘Levensgevaarlijk’, noemt een omwonende de situatie op een bewonersavond. ‘Schijnveiligheid’, vindt een ander. Een bewoonster zegt haar kind van 9 te laten omfietsen naar school.
Er zijn veel verschillende verkeersdeelnemers, schrijft de krant, dan zit een ongeluk in een klein hoekje. Een verkeerskundige beaamt dit.

*Goudappel stelt dat dit streefcijfer in het Mobiliteitsplan staat 2017 staat, maar dat klopt niet. Zie

De vergelijking met de Fluwelensingel gaat maar deels op, vooral omdat aan de Maliebaan geen extra verkeer werd verwacht voor een nieuwe supermarkt. De vraag blijft of de twee beloften, de verkeersluwe Fluwelensingel en de supermarkt, zich in de toekomst werkelijk laten verenigen. Een oeroud spreekwoord dringt zich op: Zachte heelmeesters maken stinkende wonden.

Door: Peter Riphagen