De Papieren Tijgers zijn weer terug van weggeweest. Na een korte vakantie periode pakken de tijgers de draad op vanaf hoofdstuk 55. Johan Weeber die tot voor kort in de Goudse gemeenteraad zat voor Gouda Positief baseerde zijn boek op ware gebeurtenissen tussen 2010 en 2018. “Uit respect voor sommige politici zijn bepaalde zaken in dit boek verzonnen. Uit respect voor de kiezers is al het overige zo waarheidsgetrouw mogelijk opgeschreven.” Het boek verschijnt als feuilleton in deGouda Digitaal.

John en ik zitten aan een speciaalbiertje bij Zentral. Hij heeft me uitgenodigd omdat ie me wil spreken. Gelukkig is zijn ongeluk met het sabreren goed afgelopen, al zit zijn vinger nog dik in het verband. “Het is nóg erger dan ik dacht met die financien, Joop”, steekt John van wal. “Ik ben er deze week achter gekomen hoe ons rioolstelsel wordt gefinancierd. Zoals je weet is de bodem van Solingen drassig, dus er is veel geld nodig voor rioolonderhoud en verbetering. Jaarlijks zo’n twintig miljoen euro. TWINTIG MILJOEN, Joop!” Ik schud mijn hoofd. “En dat is nog niet het ergste, de vorige colleges hebben het nooit aangedurfd om de Solingse bevolking te vertellen dat dit bedrag jaarlijks létterlijk in de ondergrondse bodemloze put verdwijnt. Er wordt dan ook jaarlijks ongeveer tien miljoen bijgeleend. De teller staat nu op TACHTIG miljoen wat we bij geleend hebben voor onderhoud, nota bene. “ Ik verslik me in mijn bier. Met krakerige stem vraag ik: “Hoe gaan onze kinderen dat ooit weer aflossen?” “Precies”, zegt John, “Als we zo doorgaan verVIERvoudigd de rioolheffing voor onze kinderen in 2028. Alleen aan rente zijn we dan al meer kwijt dan aan het onderhoud zelf. Dat is dus onhoudbaar.“ “OK simpel”, zeg ik, “dan moet de gemeente dus tien miljoen per jaar bezuinigen.” “Ja”, zegt John, “dat was ook mijn eerste gedachte, ik heb dat laten uitzoeken, maar je komt echt niet verder dan een paar miljoen. Er zijn allerlei wettelijke taken die een gemeente móet uitvoeren en het meeste geld dat we krijgen van het Reich is bestemd voor specifieke doelen dus die mag je niet anders besteden. Er is dus maar één mogelijkheid….” Ik voel waar John naar toe wil en mijn nekharen gaan recht overeind staan. “Als je bedoelt dat we dit bij onze inwoners in rekening gaan brengen, no way, John, we hebben onze kiezers beloofd dat de lasten naar beneden zouden gaan, dat kunnen we echt niet maken.” “Het zal moeten om erger te voorkomen in de toekomst”, zegt John “en het kan gefaseerd.” Ik zak zuchtend achterover in mijn stoel en haal me al die kiezers voor de geest die de partijgenoten en ik persoonlijk, in ruil voor hun stem, de plechtige belofte hebben gedaan dat onder ons bewind de lasten zullen dalen, doordat de gemeente de tering naar de nering zal zetten, er geen grote te dure projecten zullen worden gestart en in overbodige subsidies wordt gesneden. En nu zet zo’n weinig sexy onderwerp als riolering een lelijke streep door die rekening.  Ik zeg tegen John: ”Ik kan dit niet uitleggen aan de mensen, en als ik het wel doe,  men zal het zeker niet begrijpen. Dit kost ons de kop wegens gebroken verkiezingsbeloften. We worden over één kam geschoren met de rest.” John zwijgt, ik zie dat ook hij worstelt met enerzijds zijn doel om de gemeentefinanciën gezond te krijgen, maar anderzijds ook met het electoraat. Ik zeg terwijl ik somber over mijn voorhoofd wrijf:  “Ik zie maar één mogelijkheid. Zo’n drastisch voorstel kun je alleen met maximaal draagvlak invoeren. Deze verhoging van de rioolheffing moet dus únaniem worden aangenomen door de raad. Wij kunnen dan tegen onze kiezers zeggen: er is echt geen andere mogelijkheid dan dit te doen, dit is een financiële ramp, veroorzaakt door onze voorgangers, álle partijen zijn het erover eens, op wie je ook gestemd hebt.” John zegt: ”Dat snap ik. Je hebt gelijk. Ik ga dat proberen.” Hij stapt op en laat me verbaasd achter.

Enkele weken later staat er op de raadsagenda: ”Naar een duurzame financiering van Solingens rioolstelsel.” Met daarin een voorstel om stapsgewijs de komende jaren de heffing fors te verhogen, naar een verdubbeling in 2020. Maar daarna kan de heffing weer dalen omdat dan de leningen grotendeels zijn afgelost en de rentelasten lager liggen. Zoals te verwachten was gaan Christ!, CDU, Liberalen en enkele andere partijen die zeggen dat ze voor de inwoners opkomen fel tekeer tegen het plan vanwege de lastenverhoging. Onze partij krijgt er flink van langs als de grote voorvechter van lagere lasten. John, die als wethouder aanzit, blijft geduldig en vraagt aan de raad samen met hem dan een alternatief te verzinnen. Hij heeft ze er inmiddels van overtuigd dat niets doen, oftewel de kop in het zand steken, geen optie is. De raad wil graag een alternatief inbrengen, maar daarvoor dient de wethouder dan eerst meer informatie te verstrekken.  Geheel ongebruikelijk in  Solingen komt er nog een tweede informatiesessie met alle woordvoerders. Een ambtenaar presenteert een spreadsheet op een groot scherm, waarbij de woordvoerders getallen kunnen invoeren en meteen de effecten kunnen zien op de hoogte van de heffing, het tempo van de stijging en het tempo van de aflossing. Een hele middag worden er allerlei scenario’s doorgerekend. John ziet het allemaal geduldig aan, stelt af en toe een vraag aan de ambtenaar bij een wel erg onrealistisch scenario, dat dan keurig wordt af geserveerd. Aan het einde van de dag ligt er een raadsbreed, unaniem gedragen voorstel om de rioolheffing fors te verhogen tijdens deze coalitieperiode. Het voorstel lijkt sprekend op het voorstel dat John eerder presenteerde, slechts het tempo van de lastenverzwaring is iets verzacht. Tijdens de stemming de week erna stemmen alle dertien partijen, ondanks de electorale winst die ze zouden kunnen halen bij een tegenstem, vóór het voorstel. Een huzarenstukje, vrijwel nooit vertoond in de gemeentepolitiek, in ieder geval niet in Solingen. Meestal wordt een dergelijk voorstel er doorheen gejast door een coalitiemeerderheid te koste van een bepaalde groep inwoners. Maar nu lijkt de verdeeldheid ver weg.  Dat maakt mijn uitleg van deze vreselijke boodschap aan de inwoners iets makkelijker. Later blijkt weer eens wat een smerig spel politiek is, als een aantal partijen die ook vóór de verhoging hebben gestemd dat gewoon glashard ontkennen richting de kiezers en onze partij wegzetten als de partij van de lastenverhogingen.

Door Johan Weeber