Gouda – De herfst is dit jaar veertien dagen eerder begonnen, dat is te zien aan de bomen die hun bladeren al aan het  verliezen zijn. ‘’De biologische klok van de bomen is niet met data vast te leggen. Je kan niet van tevoren zeggen wanneer welke boom zijn blad gaat verliezen’’, vertelt ecoloog André van Kleinwee.

Bomen verliezen hun bladeren omdat ze anders zouden verdrogen. De wortels van een boom beginnen in het voorjaar met het opnemen van vocht uit de bodem. Via de huidmondjes in het blad, te vergelijken met onze poriën, verdampt dat vocht weer. In de winter kan de boom geen vocht opnemen uit de bodem. Als de boom in de winterperiode zijn blad houdt en de wortels geen vocht meer opnemen, verdampt er wel vocht, maar komt er geen nieuw vocht meer binnen.

De herfst is een van de mooiste jaargetijden volgens ecoloog Andre: ‘’Tijdens de herfst pakt de natuur flink uit, met alle bessen, herfstkleuren en paddenstoelen. Er is dan heel veel te beleven buiten.’’ De blaadjes die op de grond liggen, zijn meestal niet meer groen. Daar is een reden voor. Een blad krijgt zijn groene kleur door de groenkorrels die erin zitten. Een aantal bomen haalt de belangrijke groenkorrels uit het blad en slaat deze op. ‘’Het blad krijgt in de herfst een andere kleur en wat we dan zien zijn de afvalstoffen in het blad”. De boom vormt het volgende jaar weer een nieuwe knop en gebruikt dan de groenkorrels weer voor de kleur.

Bladhoudend
Niet alle bomen verliezen hun blad.  Dennenbomen en hulsten zijn voorbeelden van bladhoudende bomen. Doordat zij  bovenop de huidmondjes van de bladeren een waslaagje afzetten, kan het blad niet meer  ademen. Als het vriest krult het blad om,  waardoor de verdamping nog minder wordt  en de boom goed de winter door komt.

Op veel plekken ruimen we de bladeren netjes op, maar in beplantingsvakken blijven de bladeren liggen. Dit blad is erg nuttig voor de ecologische kringloop. ‘’Het gevallen blad wordt heel mooi gestapeld. Als je daar in de winter tussen zou voelen, dan voelt het warm aan. Voor bodeminsecten, muizen en egels is dit een goede plek om in weg te kruipen.’’

Wanneer welke boom precies zijn bladeren verliest, kan niet worden vastgelegd. Het ene jaar verliest de boom in oktober zijn

bladeren en het andere jaar in november. Dat ligt vooral aan de weersomstandigheden van het voorgaande voorjaar. Wel verliest de boom die in het voorjaar het eerst zijn bladeren had, in de herfst ook als eerste zijn bladeren.